Sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây nên. Đây là căn bệnh có thể gặp là nam lẫn nữ. Nếu không gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như ung thư, vô sinh và ảnh hưởng đến thai kỳ. Để biết rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng chữa bệnh, mời bạn đọc cùng Dược Bảo Phương tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Sùi mào gà là gì?
Sùi mào gà (hay còn gọi là mụn cóc sinh dục) là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) do virus HPV (Human Papillomavirus) gây ra. Bệnh này thường xuất hiện dưới dạng các nốt sùi nhỏ. Có hình dạng giống như hoa mào gà, thường tập trung ở vùng sinh dục, hậu môn, hoặc ở miệng và họng nếu có quan hệ tình dục oral.
90% các chủng gây bệnh sùi mào gà là các chủng virus HPV nguy cơ thấp. Bao gồm HPV 6 và HPV 11. Khác với các chủng nguy cơ cao gây chứng loạn sản và ung thư cổ tử cung. Đối với bệnh này, chỉ 10% là có nhiễm HPV khi tiếp xúc với nguồn lây.
Theo thống kê thì bệnh này xuất hiện ở cả nam giới và nữ giới. Tuy nhiên nữ giới có tỷ lệ mắc cao hơn. Bởi vì nữ giới có xu hướng đón nhận tinh dịch của nam giới khi quan hệ tình dục. Và môi trường trong âm đạo cũng có điều kiện tốt cho loại virus này phát triển thuận lợi.
Bệnh sùi mào gà không chỉ gây khó chịu cho người mắc mà còn nhiều biến chứng khó lường. Bao gồm khiến tự ti, ngại tiếp xúc với mọi người, ảnh hưởng tới đời sống tình dục, gây đau rát khi đi lại,… Đặc biệt, nếu mắc bệnh trong giai đoạn mang thai, có nguy cơ sảy thai, thai lưu hoặc sinh non. Nguy hiểm hơn có nhiều biến chứng nguy hiểm khác như ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật dẫn tới vô sinh, hiếm muộn hoặc tử vong.
Biểu hiện lâm sàng của bệnh sùi mào gà
1. Nốt sùi hoặc mụn cóc
- Hình dạng: Sùi mào gà thường xuất hiện dưới dạng các nốt sùi nhỏ, mềm, có màu hồng nhạt hoặc màu da. Chúng có thể mọc đơn lẻ hoặc thành từng cụm giống như hình bông súp lơ hoặc hoa mào gà.
- Vị trí:
- Ở nam giới: Các nốt sùi có thể xuất hiện ở dương vật, bìu, xung quanh hậu môn hoặc trên đùi.
- Ở nữ giới: Thường mọc ở âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, hoặc khu vực quanh hậu môn.
- Quan hệ tình dục bằng miệng: Sùi mào gà có thể xuất hiện ở miệng, lưỡi, môi, hoặc cổ họng.
- Kích thước: Các nốt sùi có thể nhỏ, đường kính từ 1-2 mm hoặc lớn hơn nếu không được điều trị.
- Tính chất: Ban đầu, các nốt sùi thường không gây đau. Tuy nhiên, khi phát triển lớn hoặc ở vị trí nhạy cảm, chúng có thể gây khó chịu, ngứa, thậm chí chảy máu nếu bị cọ xát.
2. Ngứa hoặc khó chịu
- Mặc dù các nốt sùi không gây đau trực tiếp, nhưng có thể gây cảm giác ngứa hoặc khó chịu ở vùng da bị nhiễm. Nếu sùi mào gà phát triển trong khu vực sinh dục hoặc hậu môn, cảm giác ngứa có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Chảy máu hoặc dịch tiết
- Các nốt sùi mào gà có thể chảy máu khi cọ xát. Đặc biệt là khi ở khu vực tiếp xúc nhiều như bộ phận sinh dục hoặc hậu môn.
- Dịch tiết từ các nốt sùi là một biểu hiện ít gặp. Nhưng có thể xảy ra nếu chúng bị nhiễm trùng thứ phát hoặc tổn thương.
4. Khó chịu khi quan hệ tình dục
- Do các nốt sùi mào gà phát triển trong vùng sinh dục hoặc hậu môn, bệnh nhân có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và tâm lý của người bệnh.
5. Biểu hiện ở phụ nữ mang thai
- Ở phụ nữ mang thai, sùi mào gà có thể phát triển lớn hơn do sự thay đổi hormone và hệ miễn dịch suy giảm. Điều này có thể gây khó khăn trong việc sinh nở tự nhiên, và trong một số trường hợp, cần thực hiện sinh mổ để tránh lây truyền HPV cho em bé.
6. Biểu hiện ở miệng và họng
- Nếu nhiễm HPV qua đường miệng (do quan hệ tình dục bằng miệng), các nốt sùi có thể xuất hiện ở miệng, lưỡi, nướu, họng, hoặc cổ họng. Biểu hiện bao gồm các nốt sùi nhỏ, không đau. Nhưng có thể gây vướng víu hoặc khó chịu khi nuốt.
7. Biểu hiện ở hậu môn
- Đối với những người có quan hệ tình dục qua đường hậu môn. Sùi mào gà có thể xuất hiện xung quanh hoặc trong hậu môn, gây ngứa, đau, chảy máu, hoặc khó chịu khi đại tiện.
8. Triệu chứng không rõ ràng
- Trong một số trường hợp, bệnh nhân nhiễm HPV có thể không có triệu chứng rõ ràng. Và các nốt sùi có thể quá nhỏ để nhận thấy bằng mắt thường. Điều này khiến bệnh nhân không biết mình đã mắc bệnh và vô tình lây nhiễm cho bạn tình.
9. Biểu hiện hiếm gặp ở trẻ sơ sinh
- Trong một số trường hợp hiếm gặp, trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm HPV từ mẹ trong quá trình sinh qua đường âm đạo. Và phát triển u nhú thanh quản (papillomatosis), gây ra các triệu chứng về hô hấp.
Nguyên nhân bệnh sùi mào gà
1. Quan hệ tình dục không an toàn
- Quan hệ tình dục không dùng bao cao su: Virus HPV lây qua tiếp xúc trực tiếp da với da trong quá trình quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng.
- Quan hệ tình dục với nhiều bạn tình làm tăng nguy cơ nhiễm virus HPV và mắc sùi mào gà, vì nguy cơ tiếp xúc với người bị nhiễm tăng lên.
2. Tiếp xúc da với da ở vùng sinh dục
- HPV có thể lây qua tiếp xúc da với da ở vùng sinh dục, hậu môn hoặc miệng, ngay cả khi không có quan hệ tình dục thâm nhập. Do vậy, virus này có thể lây nhiễm ngay cả khi sử dụng bao cao su, vì bao cao su không bao phủ hết toàn bộ vùng sinh dục.
3. Quan hệ tình dục bằng miệng (Oral sex)
- Sùi mào gà cũng có thể lây truyền qua quan hệ tình dục bằng miệng với người bị nhiễm HPV. Điều này có thể dẫn đến các nốt sùi ở miệng, môi, lưỡi, hoặc cổ họng.
4. Hệ miễn dịch suy yếu
- Những người có hệ miễn dịch yếu như người nhiễm HIV/AIDS, hoặc người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch sau khi ghép tạng, có nguy cơ mắc sùi mào gà cao hơn do khả năng đề kháng với virus của họ bị suy giảm.
5. Lây truyền từ mẹ sang con
- Phụ nữ mang thai mắc sùi mào gà có thể lây nhiễm cho con trong quá trình sinh tự nhiên qua đường âm đạo. Điều này có thể dẫn đến bệnh sùi mào gà ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong đường hô hấp, gọi là u nhú thanh quản.
6. Sử dụng chung đồ dùng cá nhân
- Mặc dù hiếm, nhưng HPV có thể lây qua việc dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, quần áo lót hoặc vật dụng cá nhân khác đã tiếp xúc với vùng da bị nhiễm virus.
7. Thói quen hút thuốc lá
- Hút thuốc lá có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại virus HPV. Người hút thuốc cũng có nguy cơ bị sùi mào gà cao hơn so với những người không hút thuốc.
8. Không tiêm vắc xin HPV
- Những người chưa tiêm vắc xin phòng ngừa HPV có nguy cơ cao nhiễm virus, đặc biệt là các chủng HPV gây sùi mào gà và các bệnh ung thư liên quan đến HPV.
Yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà
- Quan hệ tình dục không an toàn với nhiều người
- Quan hệ tình dục sớm, mắc các bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục khác.
- Hệ thống miễn dịch suy yếu.
Điều trị bệnh sùi mào gà
Điều trị bệnh sùi mào gà tập trung vào việc loại bỏ các nốt sùi mào gà do virus HPV gây ra, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn virus khỏi cơ thể. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến
1. Điều trị sùi mào gà bằng thuốc
Thuốc bôi tại chỗ: Một số loại thuốc có thể được chỉ định để bôi trực tiếp lên nốt sùi nhằm phá hủy các tế bào bị nhiễm HPV:
- Imiquimod (Aldara, Zyclara): Kích thích hệ miễn dịch giúp tiêu diệt virus HPV. Thuốc này được bôi lên vùng da bị nhiễm theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tác dụng phụ có thể bao gồm đỏ da, sưng, ngứa hoặc đau.
- Podophyllin và Podofilox (Condylox): Là thuốc làm phá hủy mô sùi mào gà, được bôi trực tiếp lên các nốt sùi. Chỉ nên dùng theo chỉ định của bác sĩ, tránh bôi vào khu vực da khỏe mạnh vì có thể gây tổn thương da.
- Trichloroacetic acid (TCA): Loại acid này giúp phá hủy các tế bào sùi mào gà. TCA được sử dụng tại phòng khám bởi bác sĩ chuyên khoa.
- Viêm da Bảo Phương trị sùi mào gà nhanh chóng, đơn giản và tiết kiệm. Được điều chế từ thảo dược thiên nhiên, nên khi dùng thuốc sẽ không gây tác dụng phụ. Thuốc bôi lên nốt sùi 2-3 lần trên ngày. Quá trình điều trị có thể kéo dài 2-6 tuần tùy vào mức độ nghiêm trọng. Thuốc không hóa chất độc hại, không để lại sẹo, không gây đau đớn, không tốn nhiều chi phí.
2. Điều trị bằng phẫu thuật
Khi các nốt sùi lớn, phát triển nhanh hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị thuốc, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp phẫu thuật để loại bỏ chúng:
- Phẫu thuật lạnh (Cryotherapy): Sử dụng nitơ lỏng để làm đóng băng các nốt sùi mào gà. Sau khi được đông lạnh, các tế bào bị tổn thương sẽ bong ra. Đây là phương pháp hiệu quả cho các nốt sùi nhỏ.
- Phẫu thuật điện (Electrocautery): Sử dụng dòng điện để đốt cháy các nốt sùi. Phương pháp này thường được áp dụng cho những nốt sùi lớn và ở các vị trí khó điều trị.
- Cắt bỏ nốt sùi (Excision): Dùng dao mổ để cắt bỏ hoàn toàn nốt sùi. Đây là phương pháp được áp dụng khi các nốt sùi lớn hoặc tái phát nhiều lần.
- Điều trị bằng laser: Sử dụng tia laser để phá hủy các nốt sùi. Phương pháp này thường được dùng trong các trường hợp nốt sùi khó tiếp cận hoặc sùi lớn.
3. Điều trị bằng phương pháp khác
- Liệu pháp quang động (Photodynamic therapy): Ánh sáng và thuốc nhạy sáng được sử dụng để phá hủy các tế bào nhiễm HPV. Phương pháp này ít được sử dụng phổ biến nhưng có thể hiệu quả trong một số trường hợp.
4. Theo dõi và chăm sóc sau điều trị
- Sau khi điều trị, bệnh nhân cần theo dõi tái phát vì sùi mào gà có thể xuất hiện trở lại do virus HPV vẫn còn trong cơ thể.
- Không quan hệ tình dục trong quá trình điều trị và cho đến khi các nốt sùi hoàn toàn biến mất để tránh lây nhiễm cho bạn tình.
- Giữ vệ sinh vùng sinh dục và tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ về việc bôi thuốc và chăm sóc sau phẫu thuật.
5. Điều trị kết hợp với tăng cường hệ miễn dịch
- Tăng cường hệ miễn dịch có thể giúp cơ thể kiểm soát và hạn chế sự phát triển của virus HPV. Việc duy trì một lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất, tập thể dục và quản lý căng thẳng là cách để hỗ trợ hệ miễn dịch.
6. Phòng ngừa tái phát và lây nhiễm
- Tiêm vắc xin HPV: Vắc xin có thể phòng ngừa các chủng HPV nguy hiểm gây sùi mào gà và ung thư. Vắc xin được khuyến cáo cho cả nam và nữ, đặc biệt trước khi bắt đầu quan hệ tình dục.
- Sử dụng bao cao su: Bao cao su có thể giảm nguy cơ lây nhiễm HPV, mặc dù không bảo vệ hoàn toàn khỏi virus này.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Người đã từng mắc sùi mào gà nên đi khám định kỳ để kiểm tra tái phát và xử lý sớm.
Cách phòng ngừa bệnh sùi mào gà
Sùi mào gà rất dễ lây lan, chính vì vậy cách phòng ngừa bệnh là
- Chung thủy 1 vợ, 1 chồng không quan hệ tình dục bừa bãi
- Quan hệ tình dục an toàn khi sử dụng bao cao su
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ trước và sau khi giao hợp. Đặc biệt là bộ phận sinh dục.
- Tuyệt đối không dùng chung đồ vệ sinh cá nhân với người khác.
- Đi khám sức khỏe định kỳ, hoặc đi khám có dấu hiệu nghi ngờ
- Chủ động tiêm vắc-xin ngừa virus HPV
Trên đây là những thông tin về bệnh sùi mào gà và cách chữa trị sùi hiệu quả, an toàn tiết kiệm nhất. Hy vọng hữu ích đến bạn.